6η ΙΟΥΛΙΟΥ 1827
Η ημέρα που άλλαξε τα δεδομένα για την Ελληνική Επανάσταση (η οποία μετά επτά χρόνια πολέμου έδειχνε να ψυχορραγεί) και ουσιαστικά τροχοδρόμησε τα κατοπινά.
Οι λεγόμενες «Μεγάλες Δυνάμεις» ή «Προστάτιδες Δυνάμεις», Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Ρωσία, παρακινούμενες από την επιθυμία ενίσχυσης της επιρροής τους στα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο, αποφάσισαν την ειρήνευση στην Ελλάδα προτείνοντας στον Σουλτάνο Μαχμούτ Β΄ την παραχώρηση αυτονομίας στους Έλληνες.
Οι πληρεξούσιοι των Μεγάλων Δυνάμεων συναντήθηκαν στο Λονδίνο και υπέγραψαν την «Συνθήκη Ειρήνευσης» ή «Συνθήκη του Λονδίνου», εμπνευστής της οποίας φέρεται ο τότε Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, ο φιλέλληνας Τζορτζ Κάνινγκ.
Η συνθήκη προέβλεπε άμεση κατάπαυση του πυρός και χορήγηση αυτονομίας στην Ελλάδα, η οποία όμως θα ήταν φόρου υποτελής στο Σουλτάνο. Οι Έλληνες θα εξέλεγαν τους ηγέτες τους, ωστόσο η Υψηλή Πύλη θα είχε δικαίωμα αποκλεισμού υποψηφίων.
Τα εδαφικά όρια του νέου κράτους έμενε να προσδιοριστούν αργότερα μετά από διαπραγματεύσεις των δύο εμπόλεμων χωρών αλλά και των προστάτιδων Δυνάμεων.
Παράλληλα υπέγραψαν μυστικό, συμπληρωματικό άρθρο, στο οποίο σημείωναν πως εάν η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν αποδεχόταν την Συνθήκη μέσα σε διάστημα ενός μηνός, οι Μεγάλες Δυνάμεις θα παρέμβαιναν με σκοπό την ανακωχή και θα ανέπτυσσαν στη συνέχεια εμπορικές και διπλωματικές σχέσεις με την Ελλάδα. Τέλος, στο μυστικό άρθρο συμφωνούσαν να αποστείλουν οδηγίες στους αρχηγούς των στόλων τους στη θάλασσα της Μεσογείου, προκειμένου να επιβληθούν οι όροι της Συνθήκης.
Η Ελλάδα βεβαίως αγωνιζόταν να ιδρύσει ανεξάρτητο κράτος -όπως προέβλεπε από την άνοιξη του 1827 το Σύνταγμα της Τροιζήνας- και όχι αυτόνομο υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου.
Ο Καποδίστριας, όμως, ο οποίος από την Γ ´ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας είχε εκλεγεί πρώτος Κυβερνήτης της χώρας και θα αναλάμβανε καθήκοντα τον Ιανουάριο του 1828, γνώριζε ότι η Συνθήκη μπορούσε να βελτιωθεί σταδιακά. Προέτρεψε λοιπόν την υφιστάμενη Ελληνική Κυβέρνηση να προσυπογράψει την Συνθήκη.
Αντίθετα, η Οθωμανική Αυτοκρατορία θεωρώντας ότι βρισκόταν σε θέση ισχύος δεν δέχθηκε τη Συνθήκη, με αποτέλεσμα να ενεργοποιηθούν οι όροι του μυστικού άρθρου και να διακοπούν οι διπλωματικές σχέσεις των τριών Δυνάμεων με την Πύλη.
Παράλληλα ανέλαβε δράση ο ενωμένος στόλος των ως άνω Δυνάμεων με αποκορύφωμα την ναυμαχία στον κόλπο του Ναυαρίνου, τον Οκτώβριο του ίδιου έτους.
Στο Ναυαρίνο ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος συνετρίβη και οι όροι επιβλήθηκαν διά της βίας.
Η Συνθήκη του 1827 δεν ήταν αυτή που προσδοκούσε η Ελλάδα, αλλά αποτελούσε ένα σημαντικό βήμα για την ίδρυση ανεξάρτητου κράτους. Θα ακολουθούσαν 2,5 περίπου χρόνια διπλωματικών αγώνων για να συνομολογηθεί τελικά τον Φεβρουάριο του 1830 το Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας του Ελληνικού Κράτους.
Το εν λόγω Πρωτόκολλο αποτέλεσε την πρώτη επίσημη, διεθνή πράξη αναγνώρισης της Ελλάδας ως κυρίαρχου και ανεξάρτητου κράτους, με όρια που έφταναν ως τον ποταμό Αχελώο στα δυτικά και τον Σπερχειό στα ανατολικά και περιελάμβανε τις Σποράδες και την Εύβοια.
Τελικά, το ιστορικό σύνθημα των ηρώων του 1821 «Ελευθερία ή Θάνατος» απαντήθηκε. Η Ελευθερία ήταν γεγονός. Ένας λαός εξερχόμενος από δουλεία τεσσάρων αιώνων, ματωμένος, τσακισμένος από εμφύλιες διαμάχες, ανακτούσε την υπερηφάνειά του…
Πηγή: Υπουργείο Εξωτερικών
