Η 20ή Οκτωβρίου 1827 ήταν η ημέρα που ο συμμαχικός στόλος συνέτριψε τον τουρκοαιγυπτιακό κάνοντας πράξη τις αποφάσεις της Συνθήκης του Λονδίνου (6/7/1827) για αυτονόμηση της Ελλάδας.

Ο αντιναύαρχος Κόδριγκτον, επικεφαλής του αγγλικού στόλου και διοικητής ολόκληρης της συμμαχικής δύναμης, ο υποναύαρχος Δεριγνύ, επικεφαλής του γαλλικού στόλου και ο υποναύαρχος Χέυδεν επικεφαλής του ρωσικού στόλου, διαπιστώνοντας ότι η Υψηλή Πύλη δεν είχε σκοπό να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός και ίδρυση ελληνικού κράτους, κατέπλευσαν στην Πελοπόννησο με 27 πλοία, προκειμένου να πιέσουν τον Ιμπραήμ πασά να παύσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, τις καταστροφές και τους εξανδραποδισμούς.

Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος, υπό τους Ταχίρ Πασά, Μουχαρέμ Μπέη και Καπετάν Μπέη, συγκροτείτο από 89 πολεμικά και 41 μεταγωγικά και ήταν προσορμισμένος στον κόλπο του Ναυαρίνου, τη σημερινή Πύλο.

Ο Κόδριγκτον απέστειλε λέμβο με λευκή σημαία για να υπάρξουν συνεννοήσεις μεταξύ των δύο πλευρών. Ωστόσο, αντί απάντησης, οι Αιγύπτιοι άρχισαν τους πυροβολισμούς και σκότωσαν τους απεσταλμένους. Παράλληλα άνοιξαν πυρ κατά της γαλλικής ναυαρχίδας και σύντομα η σύρραξη γενικεύτηκε.

Παρά την αριθμητική υπεροχή του εχθρικού στόλου και την υποστήριξη που είχε από τα κανονιοστάσια του Παλαιοκάστρου και του Νιόκαστρου, γρήγορα η πλάστιγγα έκλινε υπέρ των συμμαχικών δυνάμεων. Ως τις 6 το απόγευμα, 60 εχθρικά πλοία είχαν καταστραφεί, ενώ οι Τουρκοαιγύπτιοι είχαν 6.000 νεκρούς περίπου και 4.000 τραυματίες. Οι σύμμαχοι δεν έχασαν κανένα πλοίο, ενώ είχαν συνολικά λιγότερους από 200 νεκρούς και περίπου 500 τραυματίες. Η ανακωχή υπογράφηκε πάνω στην αγγλική ναυαρχίδα «Ασία».

Η ναυμαχία στο Ναυαρίνο κατέφερε σημαντικό πλήγμα στο οθωμανικό κράτος, έδωσε ανάσα ζωής στην Ελληνική Επανάσταση που κινδύνευε να καταπνιγεί μετά θυσίες και αγώνες 6 ετών και έβαλε τις βάσεις για τη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.

Ενδιαφέρον πάντως παρουσιάζει η υποδοχή της είδησης της νίκης στο Ναυαρίνο από τις ευρωπα·ι·κές πρωτεύουσες. Αν και η κοινή γνώμη παντού είχε ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ των Ελλήνων, η κυβέρνηση του Μέττερνιχ στην Αυστρία, πιστή στην πολιτική της, χαρακτήρισε το Ναυαρίνο «αρχή της βασιλείας του χάους». Το παράδοξο όμως ήταν η στάση της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία κράτησε αποστάσεις από το γεγονός, καθώς η δράση του Κόδριγκτον θεωρήθηκε από πολλούς ακραία, ενώ τα συμβάντα χαρακτηρίστηκαν ακόμα και «ατυχή».