Fresh from the Press

Ξημερώματα της 17ης Μαΐου 1821 η Επανάσταση ξεκινά στον Πολύγυρο και σύντομα εξαπλώνεται σε ολόκληρη τη Χαλκιδική. Η δύναμη των Ελλήνων ανέρχεται σε 4.000 άνδρες. Αρχηγός και Υπερασπιστής της Μακεδονίας ορίζεται ο Εμμανουήλ Παπάς.

Ο επαναστατικός στρατός προελαύνει προς τη Θεσσαλονίκη, ωστόσο ανακόπτεται από τον Μπαϊράμ πασά που εκστρατεύει με 30.000 πεζούς και 5.000 ιππείς. Στις 10 Ιουνίου, στα Βασιλικά διεξάγεται σκληρή και άνιση μάχη και πέφτει ηρωικά ο καπετάν Χάψας με 63 πολεμιστές του.

Η κεντρική Χαλκιδική παραδίδεται στο εκδικητικό μένος των Οθωμανών, αλλά η Επανάσταση συνεχίζεται στη χερσόνησο του Άθω και της Κασσάνδρας.

Οι Έλληνες αγωνίστηκαν γενναία στην Ποτίδαια μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου, οπότε ο Μεχμέτ Εμίν, πασάς της Θεσσαλονίκης, έκαμψε την αντίστασή τους και παρέδωσε την Κασσάνδρα σε «χαλασμό» (ολοκαύτωμα). Η οριστική λήξη της Επανάστασης ήρθε λίγο αργότερα με την παράδοση των Αγιορειτών μοναχών, στους οποίους επιβλήθηκαν βαρύτατοι όροι.

Σαν σήμερα, 12 Μαΐου 1821, οι Τούρκοι χτυπάνε αλύπητα το Βαλτέτσι, αλλά η ισχυρή άμυνα που είχε οργανώσει ο Κολοκοτρώνης κρατάει πεισματικά. Η λυσσώδης μάχη συνεχίζεται μέχρι το μεσημέρι, οπότε καταφθάνουν ενισχύσεις από τα γειτονικά στρατόπεδα Χρυσοβιτσίου και Πιάνας. Τα μεσάνυχτα ο Κολοκοτρώνης ανεφοδιάζει με καταδρομική ενέργεια το χωριό, ενώ τα χαράματα της επόμενης μέρας φτάνουν οι ενισχύσεις από τα Βέρβενα.

Η μάχη συνεχίστηκε αδιάκοπη μέχρι το μεσημέρι της 13ης Μαΐου, όταν οι Τούρκοι εμφάνισαν κάμψη. Ο Κολοκοτρώνης έδωσε το σύνθημα για επική έφοδο των Ελλήνων με τα σπαθιά, τσακίζοντας τους Τούρκους, που υποχώρησαν έντρομοι προς την Τριπολιτσά με τεράστιες απώλειες.

Η νίκη στο Βαλτέτσι ήταν τόσο σημαντική που ο Γέρος του Μοριά αναφέρει: «Ο πόλεμος εκείνος εστάθη η ευτυχία της Πατρίδος. Αν εχαλιώμεθα, εκινδυνεύαμε να μη κάμωμε ορδί (στρατόπεδο) πλέον» και συνεχίζει λέγοντας «Έβαλα λόγον ότι πρέπει να νηστεύσωμεν όλοι δια δοξολογίαν εκείνης της ημέρας και να δοξάζεται αιώνας αιώνων, έως ού στέκει το έθνος, διατί ήτον η ελευθερία της Πατρίδος».

Μετά την εξόντωση του Αθανάσιου Διάκου στη γέφυρα της Αλαμάνας και τη φρικώδη εκτέλεσή του (ανασκολοπισμός) στη Λαμία, ο Ομέρ Βρυώνης με 8.000 άνδρες συνεχίζει την κάθοδό του προς τον Μοριά για να καταπνίξει την επανάσταση.

Στις 8 Μαΐου 1821 φτάνει στην ευρύτερη τοποθεσία της Γραβιάς, όπου ο Οδυσσέας Ανδρούτσος έχει ταμπουρωθεί με μόλις 120 άνδρες στο ομώνυμο χάνι. Ακολουθεί σφοδρή και πολύωρη μάχη, στο πεδίο της οποίας οι Τούρκοι αφήνουν 300 νεκρούς και 600 τραυματίες, ενώ οι Έλληνες, που επιχειρούν έξοδο από το χάνι κατά τη διάρκεια της νύχτας, έχουν συνολικά μόλις 6 νεκρούς και 2 τραυματίες.

Την ίδια ημέρα, στις 8 Μαΐου 1821, ο Λυκούργος Λογοθέτης κηρύσσει επίσημα την επανάσταση στη Σάμο και θέτει σε εφαρμογή τον «Στρατοπολιτικό Διοργανισμό της Νήσου Σάμου», ο οποίος αποτελεί ολοκληρωμένο σύστημα πολιτικής και στρατιωτικής διοίκησης. Παρά τη συνεισφορά της στην Εθνεγερσία, η Σάμος δεν θα συμπεριληφθεί στο ελεύθερο ελληνικό κράτος και θα παραμείνει ημιαυτόνομη ηγεμονία έως το 1912, οπότε ενσωματώθηκε οριστικά στην ελληνική επικράτεια.

Την 7η Μαΐου 1821 οι Έλληνες της Μαγνησίας κηρύσσουν την επανάσταση στις Μηλιές του Πηλίου. Την αρχηγία των επαναστατικών μονάδων αναλαμβάνει ο οπλαρχηγός Κυριάκος Μπασδέκης.

Λίγες ημέρες αργότερα, στις 11 Μαΐου 1821 συγκροτείται στο Βελεστίνο η «Βουλή της Θετταλομαγνησίας» με πρόεδρο τον διδάσκαλο του Γένους, Αρχιμανδρίτη Άνθιμο Γαζή και αντιπροσώπους από τα 24 χωριά του Πηλίου και του κάμπου του Αλμυρού και του Βελεστίνου, η οποία με προκήρυξή της καλεί τους χριστιανικούς πληθυσμούς ολόκληρης της Θεσσαλίας σε ξεσηκωμό κατά των Τούρκων.

Η εξέγερση στη Μαγνησία καταπνίγηκε όμως στο αίμα από τον Δράμαλη Πασά, που κατέφτασε με ισχυρές δυνάμεις από τη Λάρισα και χτύπησε πρώτα το Βελεστίνο και στη συνέχεια διέλυσε την πολιορκία των Ελλήνων στο κάστρο του Βόλου.

Οι Έλληνες κατέφυγαν στο Τρίκερι και την ευρύτερη περιοχή της Ζαγοράς, ενώ ο Δράμαλης ισοπέδωσε τα χωριά του Πηλίου και κατέκαψε τη Μακρινίτσα. Τα επόμενα χρόνια οι Θεσσαλοί επαναστάτες ενσωματώθηκαν στα ένοπλα σώματα των οπλαρχηγών στη Ρούμελη και στο Μοριά.

Η απελευθέρωση της Θεσσαλίας θα έρθει 60 ολόκληρα χρόνια μετά, με την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα το 1881.

Εκ των ιδρυτών της Αθλητικής Ένωσης Κωνσταντινουπόλεως το 1924, ο Κωνσταντίνος Σπανούδης αποτέλεσε τον πρώτο πρόεδρό της, ως το 1932.
Γεννήθηκε το 1871 στο Φανάρι της Κωνσταντινούπολης και φοίτησε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Συνέχισε τις σπουδές του στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Σορβόννης και μελέτησε τη βυζαντινή τέχνη στη Ραβένα της Ιταλίας.
Ως δημοσιογράφος, διηύθυνε την εφημερίδα «Πρόοδος» στην Κωνσταντινούπολη και η πύρινη αρθρογραφία του τού στοίχισε δύο φορές την απέλαση.
Από το συγγραφικό του έργο, ξεχωρίζει το βιβλίο του για τον εξέχοντα πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιωακείμ Γ’ (1902).
Συμμετείχε στην ελληνική αποστολή στη Διάσκεψη Ειρήνης στις Βερσαλλίες το 1919 , ως εκπρόσωπος των «Αλύτρωτων Ελλήνων» και καθ΄ όλη τη διάρκεια της ζωής του αγωνίστηκε για τα δίκαια των Προσφύγων.
Επί της προεδρίας του, η ΑΕΚ, με απόφαση του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου (1929), απέκτησε τον χώρο στη Νέα Φιλαδέλφεια, όπου ανεγέρθηκε το γήπεδο της ομάδας.
Πολιτεύτηκε με το Κόμμα των Φιλελευθέρων και στις εκλογές της 25ης Σεπτεμβρίου 1932 εξελέγη βουλευτής.
Ο Κωνσταντίνος Σπανούδης έφυγε από τη ζωή μα η παρακαταθήκη του καθορίζει και νοηματοδοτεί την ιστορική και πολιτιστική διάσταση της ΑΕΚ.
* Από το 2008, το όνομα του Κωνσταντίνου Σπανούδη φέρει η υπερυψωμένη πλατεία επάνω από τον σταθμό ΗΣΑΠ στα Κάτω Πατήσια, σύμφωνα με την απόφαση του Δήμου Αθηναίων, έπειτα από ενέργειες της ΑΕΚ, αλλά και της Βασιλικής Καραγιάννη, κόρης του Παντελή Καραγιάννη εκ των ιδρυτών του Συλλόγου.
Η Λέσχη Ιστορίας και Πολιτισμού ΑΕΚ, τιμώντας τη μνήμη του, σε συνεργασία με την ΠΑΕ, την ΚΑΕ και την Ερασιτεχνική ΑΕΚ, «κατέγραψε» στο ενεργητικό της μια λαμπρή όσο και συγκινητική τελετή, στο χώρο της ομώνυμης πλατείας, την 30ή Μαΐου 2016.

Στο πλαίσιο των δράσεων για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης του 1821, η Λέσχη Ιστορίας και Πολιτισμού ΑΕΚ ξεκινά ένα αφιερωματικό χρονολόγιο σημαντικών ιστορικών γεγονότων του Αγώνα.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΥΤΑΙΝΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

28/04/1821

Η Καρύταινα του Δεσποτάτου του Μοριά και του Γένους των Παλαιολόγων ήταν η τελευταία βυζαντινή πόλη που έπεσε το 1461 στα χέρια των Οθωμανών, οκτώ ολόκληρα χρόνια μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.

Στα χώματα της Καρύταινας έμελλε την 28η Απριλίου 1821 να ανακηρυχθεί Αρχιστράτηγος ο Γέρος του Μοριά, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και πρόεδρος της Εφορίας της Καρύταινας, ο Κανέλλος Δεληγιάννης, προετοιμάζοντας την Άλωση της Τριπολιτσάς και στεριώνοντας την Εθνεγερσία.

Την ίδια ημέρα, στις 28 Απριλίου 1821, οι επαναστατημένοι Έλληνες της Πάρνηθας απελευθερώνουν την Αθήνα και υψώνουν τη σημαία τους στο διοικητήριο των Αθηνών.

Αυτή την ιστορική διαδρομή, από τη Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη των Παλαιολόγων στην Καρύταινα του Κολοκοτρώνη και την Αθήνα του σήμερα, ακολουθεί νοερά και η μεγάλη οικογένεια της ΑΕΚ. Από την ψυχική έδρα της ομάδας στην Κωνσταντινούπολη και μέσα από την Εθνεγερσία του 1821 στη σημερινή της έδρα στην Αθήνα.